Avrupa Birliği Kurumları

      *  Devlet başkanları zirvesi olarak Avrupa Konseyi
         (European Council)

AVRUPA KOMİSYONU (EUROPEAN COMMISSION)

Avrupa Komisyonu, bir bütün olarak AB’nin çıkarlarını temsil eder ve destekler. Avrupa Birliği politikalarının planlayan ve uygulayan yetkili mercii olarak görev yapar. Avrupa Parlamentosu ve Konsey tarafından hazırlanan programları ve bütçeyi uygulayan Komisyonun bir diğer görevi de, Birliğin yürütme organı olarak, Avrupa Birliği Müktesebatını uygulamaktır. Yeni AB yasaları için öneriler tasarlar ve bunları Avrupa Parlamentosu’na ve Konsey’e sunar. AB’nin yürütme koludur; yani Parlamento’nun ve Konsey’in kararlarının uygulanmasından sorumludur. Bu, politikaların uygulanması, programların yürütülmesi ve fonların harcanması gibi günlük işlerin idaresi demektir. Komisyon, politikalarını açıklamak ve savunmak için Parlamento’nun bütün toplantılarına katılır. Parlamento üyeleri tarafından yazılı ve sözlü olarak yöneltilen sorulara da cevap verir. Yürütme göreviyle donatılan Komisyon, antlaşmalarda da belirtilen taşımacılık, sosyal politikalar, çevre, tarım, enerji, bölgesel gelişme, ticari ilişkiler gibi alanlarda öneriler getirir. Yetki ikamesi prensibine dayanarak, Komisyon belli bir ülke, bölge veya sektörün değil; genel olarak Avrupa Birliği ve vatandaşlarının çıkarlarını korumakla yükümlüdür. Mevzuat önerileri hazırlar, Parlamento ve Konsey’e sunar; Birliğin yürütme organı olarak, AB Müktesebatını ve Parlamento ve Konsey tarafından hazırlanan bütçe ve programları uygulamakla yükümlüdür; Topluluk antlaşmalarının koruyucusudur ve Adalet Divanı ile birlikte, topluluk hukukunun doğru uygulanmasını sağlar; Uluslararası platformda ve uluslararası antlaşmaların müzakerelerinde özellikle ticaret ve işbirliği alanlarında Birliği temsil eder.

Avrupa Birliği üyesi 27 ülke birer üyeyle Avrupa Komisyonu'nda temsil edilir. Komisyon başkanı ve Komisyon üyeleri Birliğe üye ülkelerin hükümetlerinin aldığı ortak karar uyarınca atanıp ve Avrupa Parlamentosunun onayından sonra resmen göreve başlarlar. Üyeler vatandaşı oldukları devlet ve bu devletin uluslararası politikalarından bağımsız çalışmakla yükümlüdür.

Avrupa Komisyonu'nun öncelikli görevi Birlik Antlaşmalarının korunması ve gözetilmesi olarak tarif edilir. Birliğin yürütme organı olarak Komisyon, taşımacılık, enerji, tarım, çevre, ticari ilişkiler alanlarında öneriler getirebilir. Komisyon, Birliğe üye devletlerden birine karşı antlaşma ihlali soruşturması başlatarak, konuyu Avrupa Adalet Divanı'na götürebilme yetkisine sahiptir. Birliğin yürütme organı olan Komisyon, yasama sürecini başlatmada da yetkili bir organdır. Yeni bir Avrupa anayasasının kabulü sürecinin her aşamasında etkide bulunma gücü ve yetkisine sahiptir. Birliğe üye devletler gibi hareket edebilen Komisyon, hükümetler arası işbirliği alanında üye devletler gibi teklifte bulunma hakkına da sahiptir.

Avrupa Komisyonu’nun merkezi Brüksel'de olmakla beraber, idari personelin bir kısmı Lüksemburg'da görev yapmaktadır. Komisyon’un günlük işler, idari memurlar, uzmanlar, tercümanlar, mütercimler ve sekretarya personeli tarafından yürütülür. Komisyon Üyeleri, Birliğin ortak çıkarları için çalışmayı taahhüt ederler ve kendi hükümetlerinden talimat almazlar. Komisyon’da esas olarak Brüksel’de görev yapan genel sekreterlik, hukuk servisi, Eurosat İstatistik Servisi ve benzeri 16,000 civarında idari personel de bulunmaktadır. Komisyonda çeşitli konulara bakan Genel Müdürler mevcuttur ve bu Genel Müdürlerin her biri bir Komisyon üyesine bağlıdır.

http://europa.eu.int/comm

AVRUPA PARLAMENTOSU (EUROPEAN PARLIAMENT)

Avrupa Parlamentosu, AB'nin doğrudan seçilmiş yasama organıdır. 27 üye ülkede yapılan seçimlerle belirlenen 785 milletvekili parlamentoyu oluşturur.

Birçok politika alanında Konsey ile beraber Avrupa yasalarını onaylar. AP’nin vatandaşlar tarafından doğrudan seçilmesi ve Avrupa yasalarının demokratik meşruluğunu garanti etmeye yardım eder. AB kurumları üzerinde, özellikle de Komisyon üzerinde demokratik gözetim uygular. Komisyoner adaylarını reddetme veya onaylama yetkisine ve bir bütün olarak Komisyon'u onaylamama hakkına sahiptir. Konsey ile birlikte, AB bütçesi üzerinde yetkiye sahiptir ve böylece AB harcamalarına etki edebilir. Bu prosedürün sonunda bütün olarak bütçeyi kabul edebilir veya  reddedebilir.

1986 yılında kabul edilen Avrupa Tek Senedi ile Avrupa Parlamentosunun yetkileri genişletilmiştir. Buna paralel olarak, Konsey tarafından hazırlanan AB mevzuat önerilerinin parlamento ve konsey tarafından iki kez görüşülmesi usulü getirildi. Ancak Avrupa Parlamentosunun yetkilerinin genişletilmesi Tek Senetle sınırlı kalmadı. 1992 Maastricht Anlaşması ile Parlamento'ya daha geniş kapsamlı yasama yetkileri verildi. Antlaşma uyarınca Parlamento, birçok konudaki yönetmeliklerin ve yönergelerin kabulü konusunda Konsey'le eşit statüye sahip kılınmıştır. Bu konular, tek pazar, sosyal politika, ekonomik ve sosyal kaynaşma, araştırma ve Birlik Antlaşmasının kapsadığı yeni alanlar olarak sıralanabilir.

Avrupa Birliği için önem taşıyan Uluslararası Antlaşmalar, birliğe yeni katılımlar ve birliğe üye ülkelerin vatandaşlarının ikamet hakkı gibi konularda Avrupa Konseyi'nin, Parlamento'nun onayını alması gerekiyor.

Parlamento seçimleri her beş senede bir yapılmaktadır ve seçmen olarak kayıtlı her AB vatandaşı seçme hakkına sahiptir. Parlamento, Birliğin yaklaşık 492 milyon vatandaşının demokratik isteklerini ifade etmekte ve diğer kurumlarla olan görüşmelerde onların çıkarlarını temsil etmektedir. Avrupa Parlamentosu üyeleri, ulusal gruplar halinde değil, Avrupa genelinde var olan yedi politik grup halinde çalışmaktadırlar. Bu yelpazede parlamenterler, federalist yapıyı savunanlardan, Avrupa kuşkucularına (Eurosceptics) kadar Avrupa entegrasyonu ile ilgili tüm görüşleri temsil etmektedirler.

Parlamentonun üç çalışma yeri vardır: Brüksel (Belçika), Lüksemburg ve Strazburg  (Fransa). Lüksemburg idari ofislere (Genel Sekreterlik) ev sahipliği yapar. “Genel Oturum” olarak bilinen bütün parlamenterlerin katıldığı toplantılar Strazburg’da ve bazen Brüksel’de yapılmaktadır. Komite toplantıları da Brüksel’de yapılır.

http://www.europarl.europa.eu

AVRUPA BİRLİĞİ KONSEYİ (THE COUNCIL OF EUROPEAN UNION)

Üye devletleri temsil eden ve Bakanlar Konseyi olarak da adlandırılan Avrupa Birliği Konseyi, Avrupa Birliği’nin karar alma organıdır.

AB'nin yasama koludur (bazı alanlarda da yürütme koludur). Üye devletlerin genel ekonomi politikalarının koordinasyonunu sağlar. Diğer ülkeler veya uluslararası örgütlerle uluslararası anlaşmalar imzalar. Avrupa yasalarını onaylamak gibi birçok politika alanında Avrupa Parlamentosu'yla beraber çalışır. Üye devletlerin genel ekonomik ve sosyal politikalarını koordine eder. AB ve diğer ülkeler veya uluslararası organizasyonlar arasında uluslararası anlaşmalar yapar. Avrupa Parlamentosu’yla beraber AB bütçesini onaylar. Avrupa Konseyi tarafından temelleri konmuş olan AB’nin ortak dış ve güvenlik politikasını geliştirir. Cezai konularda ulusal mahkemeler ve polis güçleri arasında iş birliğini koordine eder.

AB (Bakanlar) Konseyi toplantılarına, her Avrupa Birliği üyesi ülkenin bakanlarından bir bakan katılır. Hangi bakanın hangi toplantıda hazır bulunacağı gündemdeki konulara bağlıdır. Örneğin Konsey çevre konularını tartışıyorsa toplantı her bir AB ülkesinin çevre bakanlarının katılımı ile yapılır ve ‘Çevre Konseyi’ olarak adlandırılır. AB’nin dünyanın geri kalanı ile ilişkileri ‘Genel İşler ve Dış İlişkiler Konseyi’ tarafından yürütülür. 

AB (Bakanlar) Konseyi, her üye devletin kendi hükümetini taahhüt altına sokmaya yetkili bakanlar düzeyindeki temsilcilerinden oluşur. Gündemin içeriğine göre toplantılara farklı bakanlar katılır. Örneğin, Tarım Bakanları tarım ürünleri fiyatlarını ele alırlar; istihdamla ilgili konular Çalışma ve Sosyal İşler Bakanları tarafından görüşülür; genel politika sorunları, dışişleri ve birliği ilgilendiren temel konular Dışişleri Bakanları'nın yetkisi kapsamındadır. Konsey Kurumları şöyledir:

 Genel İşler ve Dış İlişkiler Konseyi
 Ekonomik ve Mali İşler Konseyi
 Adalet ve İçişleri Konseyi
 İstihdam, Sosyal Politika, Sağlık ve Tüketici Hakları Konseyi
 Rekabet Konseyi
 Ulaştırma, Telekomünikasyon ve Enerji Konseyi
 Tarım ve Balıkçılık Konseyi
 Çevre Konseyi
 Eğitim, Gençlik ve Kültür Konseyi

Konseyin merkezi Brüksel’dedir; ancak bazı toplantılar, Lüksemburg’da yapılır. Konsey başkanlığını her üye devlet altı aylık dönemler için sırayla üstlenir. Konsey Başkanı ülke, toplantılara başkanlık eder ve dış politikanın koordinasyonunu sağlar.

Avrupa (Bakanlar) Konseyi, Avrupa’nın yeni yapılanmasının hedeflerini belirlemek, Topluluk faaliyetleri ve siyasi işbirliği için rehber yayınlamak, yeni alanlarda işbirliği girişimleri başlatmak ve dış ilişkiler alanındaki sorunlarla ilgili olarak tavırlar açıklamakla yükümlüdür.

http://www.consilium.europa.eu/

AVRUPA ADALET DİVANI  (THE COURT OF JUSTICE OF THE EUROPEAN COMMUNITIES)

Avrupa Adalet Divanı, AB mevzuatının üye devletler tarafından ulusal hukuklarından üstün tutularak doğru yorumlanması ve herkese eşit şekilde uygulanmasını sağlar. AB üye devletlerinin ve kurumlarının yasaların gerektirdiklerini yapmalarını sağlar. Avrupa Adalet Divanı’nın ayrıca, AB üye devletleri, kurumları, şirketler ve bireyler arasındaki yasal sorunları, çözme yetkisi de bulunmaktadır.

Adalet Divanı, AB üyeleri devlet ve kurumlarının, kanunların gerekliliğini yapmalarını da sağlar. Adalet Divanı’nın AB’ye üye devletler, AB kurumları, işletmeler ve bireyler arasındaki hukuki anlaşmazlıkları çözme yetkisine sahiptir. Kararları, bağlayıcı özellik taşır. Adalet Divanı’nın merkezi Lüksemburg’dadır.

Divan üye devlet başına bir hâkimden oluşur. Böylece AB’nin 27 ulusal yasal sistemi de temsil edilmiş olur. Divan, çoğu zaman yalnız 13 hakimden oluşan ‘Büyük Heyet’ (Grand Chamber) olarak ya da beş ya da üç hakimden oluşan bir heyet olarak toplanır. Divan, davalarda gerekçeli fikirleri temsil etmekle görevli olan sekiz 'kanun sözcüsü' tarafından desteklenir. Kanun sözcüleri bu görevlerini kamuya açık ve tarafsız olarak yerine getirmek zorundadırlar. Adalet Divanı ve Avrupa Toplulukları İlk Derece Mahkemesi’nin meslektaş hâkimleri tarafından yenilenebilir üç yıllık bir dönem hizmet için seçilmiş birer başkanları vardır.

Adalet Divanı, üye ülkelerin birbirleri aleyhinde açtıkları davalara, Komisyon’un üye ülkeler aleyhinde açtıkları davalara,  Avrupa Topluluğu kurumları aleyhine açılan davalara ve kanun iptali talep eden davalara bakar.

http://www.curia.europa.eu/en/index.htm

AVRUPA BİRLİĞİ SAYIŞTAYI (EUROPEAN COURT OF AUDITORS)

Avrupa Birliği’nin mali yönetimini izleyen Sayıştay, her AB ülkesinden bir üye olmak üzere 27 üyeden oluşur.  Üyeleri yenilenebilir altı yıllık dönemler için atanırlar. Sayıştay toplantılarını ve çalışmalarını Lüksemburg’da sürdürür.

Sayıştayın en önemli görevi, vergi mükelleflerinden  gelen AB fonlarının doğru toplandığını ve hedeflenen amaç için kanunlara uygun ve ekonomik olarak harcanıp harcanmadığını kontrol etmektir. Ayrıca, AB fonlarını idare eden herhangi bir kişi ya da kuruluşu denetleme hakkına sahiptir. Sayıştay aynı zamanda, AB bütçesinin doğru uygulanıp uygulanmadığını kontrol eder;  finansal idarenin doğruluğunu sağlar; böylece, AB sisteminin verimli ve şeffaf işlemesine yardım eder. Görevlerini yerine getirmek için, AB gelir veya giderleri ile ilgili çalışan herhangi bir organizasyonun ya da kişinin çalışmalarını soruşturur. Çoğu zaman yerinde kontroller de yapar. Sayıştay’ın bulguları, raporlar haline getirilir ve böylece herhangi bir problem, Komisyon’un ve AB üye hükümetlerinin dikkatine sunulmuş olur. Bir önceki yılın denetleme raporlarını her yıl düzenli olarak Avrupa Parlamentosu’na ve Konseyi’ne sunar. AB finansal mevzuatı ve AB’nin yolsuzlukla mücadele eylemleri konularındaki teklifler hakkında fikrini  sunar.

Görevlerini yerine getirmek için, AB gelir veya giderleri ile ilgili çalışan herhangi bir organizasyonun ya da kişinin çalışmalarını soruşturur. Çoğu zaman yerinde kontroller de yapar. Sayıştay’ın bulguları, raporlar haline getirilir ve böylece herhangi bir problem, Komisyon’un ve AB üye hükümetlerinin dikkatine sunulmuş olur.

http://eca.europa.eu

AVRUPA EKONOMİK VE SOSYAL KOMİTESİ  (EUROPEAN ECONOMIC AND SOCIAL COMMITTEE)

344 üyeden oluşan Ekonomik ve Sosyal Komite, organize sivil toplumu temsil eder. Ekonomik ve Sosyal Komite, değişik baskı gruplarının Avrupa Topluluğu'nda temsilini sağlayan danışma kurumudur. Komite, işveren ve işçi sendikaları, çiftçi kooperatifleri, esnaf ve sanatkâr teşkilatları ve tüketici örgütlerini ve birçok sivil toplum örgütlerini temsil eder. Avrupa Konseyi’ne, Komisyon’a ve Parlamento’ya danışmanlık yapar ve çalışmaları ile bu kuruluşların daha demokratik yapılar olmasını garantiler. Görüşleri ve raporları ile ekonomik ve sivil toplum örgütünün Avrupa Birliği kararlarında söz sahibi ve etkili olmasını sağlar. AB Konseyi’nde, Parlamento’da ve Komisyon’da birçok karar alınmadan önce görüşleri için Komiteye başvurulur. Konsey, Komisyon ve Amsterdam Antlaşması’ndan itibaren Parlamento’ya tavsiyelerde bulunur. Sivil toplumun Avrupa birleşmesine daha katılımcı ve daha demokratik bir toplum anlamında katkısını sağlar. Üye olmayan ülkelerdeki sivil toplum kurumlarıyla da ilişkiye girerek bir danışma mekanizmasını oluşturur.

Komite üç ana gruptan oluşur:

 İşverenler
 İşçiler
 Serbest Meslek Sahipleri

Komitenin daimi temsilciliği; bir büro, üç grup (işveren, işçi ve diğer baskı grupları), altı çalışma grubu ve genel sekreterlikten oluşmaktadır. Başkan ve iki başkan yardımcısı iki yıllık dönemler için seçilmekte ve Başkan, Komite’yi yurt dışında temsil etmektedir. Komite’nin altı ayrı çalışma grubu vardır. Bunlar:

 Tarım, Kırsal Kalkınma ve Çevre Grubu
 Ekonomik ve Parasal Birlik ve Ekonomik ve Sosyal Birleşme Grubu
 İstihdam, Sosyal İlişkiler ve Vatandaşlık Grubu
 Dış İlişkiler Grubu
 Tek Pazar, Üretim ve Tüketim Grubu
 Ulaştırma, Enerji, Altyapı ve Enformasyon Topluluğu Grubu

Görev dönemi dört yıl olan Ekonomik ve Sosyal Komite’nin merkezi Brüksel’dedir.

http://www.eesc.europa.eu/

BÖLGELER KOMİTESİ (COMMITTEE OF THE REGIONS)

Avrupa Birliği Bölgeler Komitesi’nin temel amacı, yerel ve bölgesel yönetimlerin, Birliğin karar alma sürecine aktif katılımını ve Komite’nin AB’nin ekonomik, siyasal ve sosyal bütünleşmesinde önemli rol oynamasını sağlamaktır.

Avrupalıların büyük bir çoğunluğu (%85–87), kendilerini Avrupa yurttaşı olmaktan çok, bulundukları yörenin veya kentin hemşerisi olarak görmektedirler. Bu yüzden Birlik bütünleşmesinde Komite’nin çok önemli bir rolü olmaktadır.

Bölgeler Komitesi, 344 üyeden oluşmaktadır. Temsilciler, üye ülkeler tarafından; yerel ve bölgesel yönetimlerinin yapısına göre, bölgesel yönetimlerin meclis başkanları veya temsilcileri, illerin ve ilçelerin temsilcileri ve eyalet başkanları arasından seçilir. Nice Antlaşması ile Komite’ye seçilecek üyelere, bir yerel veya bölgesel hükümete seçilmiş olma şartı getirilmiştir. Böylece kamu görevlilerin Komite’ye üye olarak gönderilmesi olasılığı ortadan kaldırılmıştır.

Dört yıllığına seçilen üyeler, kendi aralarından, görev süresi iki yıl olmak üzere bir başkan seçerler. Komite üyelerinin 2 temel görevi bulunmaktadır: 

• Temsil ettikleri bölgenin çıkarlarını savunmak;
• Birliğin bütün faaliyetlerinde temsil ettikleri kitleyi bilgilendirmek.

Komite’nin 8 uzmanlık komisyonu ve 4 alt komisyonu bulunmaktadır.

Avrupa Birliği Bölgeler Komitesi’nin Görevleri:

• Avrupa Konseyi ve Komisyon aşağıdaki konularda Komite’ye başvurmak ve danışma zorundadır: 

o Bölgesel politika,
o Ekonomik ve sosyal bütünleşme,
o Eğitim, kamu sağlığı,
o İstihdam,
o Sosyal sorunlar,
o Kültür,
o Çevre,
o Mesleki eğitim,
o Ulaşım,
o Telekomünikasyon ve altyapı 

• Avrupa Konseyi ve Komisyon’u, uygun gördüğü konularda Komite’nin görüşüne başvurabilir;
• Gerekli gördüğü konularda Komite, kendiliğinden görüş beyan edebilir.

Bölgeler Komitesi’nin etkinliğini zayıflatan bazı nedenler bulunmaktadır. Bunlar:

• Karar alma yetkisinin olmaması;
• Üyelerinin seçildiği yerel yönetim birimlerinin ve onların amaçları arasında bir uyumun olmaması;
• Danışılması gerekli olan konularda belirsizlik olması;
• Avrupa Adalet Divanı’na başvuru hakkının bulunmaması;
• Komite’nin içinde yer alan yerel ve bölgesel yönetimlerin temsilcileri arasındaki mücadele.

http://www.cor.europa.eu

AVRUPA MERKEZ BANKASI (EUROPEAN CENTRAL BANK)

Avrupa Merkez Bankası Avrupa Birliği'nin para politikalarını oluşturur ve yürütür, döviz operasyonlarını yönlendirerek ödemeler sisteminin düzgün çalışmasını sağlar. Euro’yu ihraç eder ve korur. Üye ülkelerde fiyat istikrarı sağlar ve faiz oranlarını belirler. AB üye ülkeleri hükümetleri ve merkez bankaları ile yakın bir işbirliği çerçevesinde çalışır. Üye ülkelerin hükümetleri, Avrupa Merkez Bankası’na, hiçbir şekilde müdahale edemez ve onu etkileyemezler.

6 İcra Kurulu Üyesi, 13 Ulusal Merkez Bankaları Yöneticisi olmak üzere 19 üyeden oluşan  Avrupa Merkez Bankası’nın merkezi Frankfurt’tadır.

http://www.ecb.int

AVRUPA YATIRIM BANKASI (EUROPEAN INVESTMENT BANK)

Avrupa Yatırım Bankası, 1958'de Roma Antlaşması ile yatırımları finanse etmek amacıyla kurulmuştur. Avrupa Birliği’nin dengeli gelişimine katkıda bulunmaktadır. Avrupa Yatırım Bankası’nın merkezi Lüksemburg'dadır. AYB, tüzel kişiliğe ve mali özerkliğe sahip olup, üyeleri Avrupa Birliği Üyesi Devletlerdir. Kar amacı taşımayan bir kredi kurumudur. Sermayesi Avrupa Birliği’ne üye ülkeler tarafından karşılanmaktadır. Avrupa Yatırım Bankası Yönetim Kurulu da üye ülkelerin maliye bakanları tarafından oluşturulmuştur.

Avrupa Yatırım Bankası, AB’nin uzun vadeli krediler veren mali kuruluşu niteliği taşımaktadır. AYB, trans-Avrupa ulaşım ve telekomünikasyon ağlarının geliştirilmesine, çevrenin korunmasına, enerji kaynaklarının devamlılığının sağlanmasına ve endüstri ve küçük işletmelerin uluslararası düzeyde rekabet gücünün artırılmasına yönelik projelere finansman sağlamaktadır. Ayrıca, Birliğin üye olmayan ülkelere yönelik işbirliği politikasının hayata geçirilmesine yardımcı olmakta; Afrika, Karayipler ve Pasifik ülkelerinde, Akdeniz havzasında, Orta ve Doğu Avrupa'da, Latin Amerika'da ve Asya'da faaliyette bulunmaktadır.

Avrupa Yatırım Bankası’nın finanse ettiği projelerin önemli bir bölümü, ekonomik açıdan geri kalmış bölgelerin kalkınması amaçlı projelerdir. AYB kredileri, başta yapısal fonlar olmak üzere Avrupa Birliği’nin diğer mali araçlarını desteklemektedir. Avrupa Yatırım Bankası kredilerinden gerek kamu gerekse özel sektör projeleri yararlanabilmektedir.

Avrupa Yatırım Bankası’nın proje ve finansman için bazı şartları bulunmaktadır. Buna göre, projeler genel ekonomiye fayda sağlamalı, teknik olarak proje işlemeli, mali açıdan kendi kredisini kazanacak düzeyde olmalı ve çevreye duyarlılık taşımalıdır. Bütçesi 25 milyon Euro kadar olan projeler küçük ve orta boy proje; bütçesi 25 Euro’nun üstünde olan projeler ise büyük projeler olarak kabul edilmektedir.

Avrupa Yatırım Bankası kredileri Türkiye’de daha çok, altyapı ve ulaşım yatırımları için kullanılmaktadır.

http://eib.eu.int

AVRUPA OMBUDSMANI

Avrupa Ombudsmanı, Avrupa Birliği ülkelerinde ikamet eden kişilerin, kuruluşların ve şirketlerin haklarını, kötü yönetim uygulaması ve yönetim aksaklıkları karşısında korumakla görevli denetleme kurumu ve şikâyet merciidir. Merkezi Strasburg’daki Avrupa Parlamentosu binasındadır. Ombudsman'a iletilen şikâyetlerin çoğunluğu idari gecikmeler, şeffaflık eksikliği ya da bilgi erişiminin reddedilmesi gibi konularla ilgilidir.

Avrupa Çevre Kurumu ve Avrupa Çalışma Güvenliği ve Sağlık Kurumu, Ombudsman'ın incelemeye alabileceği topluluk kurumlarından bazılarıdır. Yalnızca adli göreve sahip Adalet Divanı ile Asliye Mahkemesi Avrupa Ombudsmanı’nın yetki alanı dışında kalır.

Maastricht Antlaşması (1992) ile kurulan, Avrupa Parlamentosu tarafından seçilerek işbaşına gelen Avrupa Ombudsmanı, soruşturmaları genellikle şikâyet üzerine açsa da, kendiliğinden (re’sen) de soruşturma açma yetkisine sahiptir. AB'ye üye ülkelerin vatandaşları ile AB üyesi bir ülkede ikamet eden ya da AB ülkesinde kayıtlı işyeri bulunan gerçek veya tüzel kişiler, Avrupa Ombudsmanı'na şikâyet etme hakkına sahiptir. Gerekli hallerde, Avrupa Ombudsmanı soruşturmaya tabi olan kuruma ilişkin tavsiye kararları oluşturur. Her yıl Parlamento'nun çalışma döneminin bitiminde yıllık bir rapor sunar. Avrupa Ombudsmanı, ulusal, bölgesel ya da yerel yönetimlerle ilgili şikâyetleri, konu Avrupa Birliği ile ilgili olsa bile inceleyemez. Bu tür kurumlara örnek olarak devlet daireleri, devlet kurumları ve yerel parlamentolar gösterilebilir. Ombudsman, ulusal mahkemeler ya da ombudsman'lar tarafından alınan kararların temyizi için başvurulacak bir makam da değildir. Ombudsman, işyerleri ya da özel kişilerle ilgili şikâyetleri de inceleyemez. Ombudsman, mahkemelere intikal etmiş şikâyetlere bakmaz.

Ombudsman, şikâyet edilen kurumu arar, bilgi ister ve şikâyetin giderilmesi için üç aylık süre verir. Süre bitiminde sorun devam ediyorsa soruşturma başlatır. Şikâyet edilen kurum Ombudsman'a bilgi vermekle sorumludur. Ayrıca Parlamento’ya ve şikâyetçiye rapor sunar. Ombudsman, Avrupa Parlamentosu tarafından 5 yıllık süre için seçilir. Yardımcı sekretaryası bulunmaktadır.
 
http://ombudsman.europa.eu/

AVRUPA KONSEYİ (EUROPEAN COUNCIL)

AB’nin yapısal bir kurumu olmamakla birlikte, üye ülke devlet ve hükümet başkanlarından oluşur ve AB’nin orta ve uzun vadeli politikalarını belirler. Avrupa Birliği Konseyi’nde (Bakanlar Konseyi) çözümlenemeyen ihtilaflari tartışır. Yol gösterici genel siyasi kuralları belirler. Her toplantı sonunda Başkanlık Sonuç bildirisi yayımlar.

Avrupa Birliği Konseyi’nin (Bakanlar Konseyi) dönem başkanlığını yürüten üye ülkenin devlet veya hükümet başkanının liderliğinde yılda en az 2 defa toplanır. Toplantıya konsey dönem başkanlığını yürüten ülkenin başkan ya da başbakanı başkanlık yapar.

www.consilium.europa.eu/european-council